Het muZEEum is negen maanden dicht geweest voor een ingrijpende renovatie. De nieuwe tentoonstelling ‘Ga mee naar zee’ wordt vrijdag 9 juni officieel geopend en ‘getest’ door jonge inspecteurs van basisscholen uit de buurt.
Oorlog en kapen, foto muZEEum
Alvorens dat weekend de eerste bezoekers het vernieuwde muZEEum, inclusief de ‘North Sea Port Experience’, gaan ontdekken. Het gratis openingsweekend op 10 en 11 juni is helemaal
volgeboekt.
Ga mee naar zee
‘Ga mee naar zee’ neemt bezoekers mee op zeereis. Bekende en onbekende zeevaarders en zeemansvrouwen vertellen de indrukwekkende maritieme geschiedenis van Zeeland in de zeventiende en achttiende
eeuw.
Eigentijdse presentatie op unieke plek wekt historie tot leven
De expositie bestaat uit een verhalende opstelling van maritieme topstukken die tot leven worden gewerkt met interactieve spelelementen, een audiotour, videoprojecties en geur. Nieuwe,
vooruitstrevende audiovisuele technieken komen op veel plekken in de expositie terug. Het monumentale stadspaleis van koopman en reder Lampsins is als decor een interessante tegenhanger van deze
eigentijdse, nieuwe inrichting.
Elke ruimte een maritiem thema
In de expositie ga je door verschillende ruimtes op een zeereis. Elke ruimte heeft een
eigen thema, dat een belangrijke fase of facet van de scheepvaart en maritieme
samenleving belicht.
Schepen bouwen
Onder de gewelven van het Lampsinshuis stap je de eerste ruimte binnen en waan je je in de bedrijvigheid van een scheepswerf. Hier leer je alles over het ambachtelijke
vakmanschap en de technieken die nodig waren om de schepen te bouwen die de
wereldzeeën overvoeren. Bewonder de scheepsmodellen en maak kennis met de
touwslagers, kuipers, zeilmakers en timmerlieden. Ze nodigen je uit ook zelf te oefenen met de kneepjes van hun vak.
Impressies van de ruimte ‘Schepen bouwen’
Bepakken en bemannen
In de ruimte van het bepakken en bemannen ontdek je hoe mensen uit alle windstreken aanmonsterden op een schip. En hoe die schepen werden gevuld met ladingen en voorraden om de lange reizen te
kunnen volbrengen. Je leert er over de uitdagingen tijdens de zeetochten. Hoe zorg je bijvoorbeeld voor voldoende voedsel voor honderden mensen, maandenlang? Archeologische vondsten helpen ons
hier met meer inzicht. Ze zijn afkomstig uit twee gezonken VOC-schepen. ’t Vliegend Hert zonk voor de kust van Walcheren, de Rooswijk verging vlakbij Engeland. Een nieuw collectiestuk wat hier te
zien is, is bijvoorbeeld een schedelboor van de chirurgijn aan boord.
Uitvaren
Nadat het schip bepakt en bemand is kan het gaan uitvaren. Mits de wind goed staat natuurlijk. In de ruimte ‘Uitvaren’, meer dan een eeuw lang ook het kantoor van het Loodswezen, leer je over hoe
moeilijk het varen op de Westerschelde altijd al geweest is. Je maakt er kennis met verschillende navigatie-instrumenten en Frans Naerebout, de beroemdste loods van Zeeland. Met het nieuwe
navigatiespel kun je zelf ook proberen een schip te loodsen.
Impressie van de ruimte ‘Uitvaren’, met het navigatiespel
Financieren
In het kantoor van machtige reder Cornelis Lampsins zie je dat zijn leven draait om financiering, boekhouding, inkoop en verkoop. Om geld en macht. Je leert er waarom de VOC en de WIC worden
opgericht.
Handelen en smokkelen
De meeste zeereizen hebben als doel om handel te drijven, vaak niet op vreedzame wijze. Aan het eind van de zeventiende eeuw is de smokkelhandel een belangrijke en zeer winstgevende tak van de
Zeeuwse economie. In een educatief, digitaal spel leer je op interactieve wijze wat de driehoekshandel inhield.
Slavenhandel
In de ruimte gewijd aan de slavenhandel word je geconfronteerd met de harde realiteit van het verleden. Leer over de geschiedenis van de trans-Atlantische slavenhandel en welke rol de Zeeuwse
scheepvaart hier in had. Het Zeeuwse slavenschip D’Elisabet Galy, een collectiestuk uit de Canon van Nederland, heeft in deze ruimte een centrale rol.
Pronken
In deze zaal, tevens ook trouwlocatie, word je omringd met alles waarmee de familie Lampsins graag hun vergaarde rijkdom liet zien. Ze laten zichzelf portretteren en omringen zich met mooie
spullen. Ook Michiel de Ruyter geeft in 1662 opdracht tot het maken van een groot familieportret.
Impressie van de ruimte ‘Pronken’
Oorlogvoeren en kapen
Oorlog is in de zeventiende en achttiende eeuw eerder regel dan uitzondering. Een belangrijk onderdeel van de oorlogsvoering op zee is kapen: met toestemming van de staat worden schepen van de
vijand veroverd. Een lucratief verdienmodel voor Zeeland. Michiel de Ruyter wordt door de admiraliteit (nu de marine) gevraagd in dienst te treden. Als opperbevelhebber van de Nederlandse vloot
speelt hij een grote rol in veel zeeslagen, hij richt het korps mariniers op. Zijn uitvoerig gerestaureerde portret met minstens zo interessante pronklijst hangt in deze ruimte.
Impressie van de ruimte ‘Oorlog en Kapen'
Achterblijven
Met aan de andere kant van de muur, rug aan rug, in de ruimte ‘Achterblijven', het portret van zijn derde vrouw, Anna van Gelder. Terwijl de mannen maandenlang op zee zijn, nemen de vrouwen aan
wal het roer over. Ze houden het gezin draaiende, regelen de geldzaken en zijn vaak betrokken bij de zaak van hun echtgenoot. Zo houdt ook Anna van Gelder zich bezig met de voedselbevoorrading
van de schepen van haar man. En ze betaalt de manschappen uit. Een verantwoordelijke taak. De mannen op zee en de achterblijvers houden contact per brief. De brieven in de expositie zijn
afkomstig van door de Engelsen gekaapte Nederlandse schepen. Ze hebben hun bestemming nooit bereikt.
Impressie van de ruimte ´Achterblijven´. Met gerestaureerde sierlijst en portret van Anna vanGelder, geschilderd door
Ferdinand Bol.
Sterven en vereren
De zeereis in ‘Ga maar naar zee’ wordt afgesloten in de laatste ruimte, waar we stil staan bij de dood. In tegenstelling tot de meeste zeelieden die stierven en een zogenoemd zeemansgraf kregen,
krijgt Michiel de Ruyter na zijn dood een staatsbegrafenis. Hij wordt dan al gezien als de 'Redder des Vaderlands'. Tegenwoordig staat deze heldenstatus van de zeeman ter discussie.
Reflecteren
En dat is exact waarmee we de expositie ook afsluiten. In frisse, eigentijdse animaties worden bezoekers een aantal dilemma's voorgelegd. We vragen bezoekers wat zij bijvoorbeeld vinden van
straatnamen vernoemd naar zeehelden en wie zij nu zien als een zeeheld.
Impressie van de ruimte ‘Reflecteren’
Beleef verschillende perspectieven
Wat de expositie onderscheidt zijn de verschillende perspectieven die door de audiotour, mét beeld, een diepe indruk achterlaten en je aan het denken zetten. Alle verhalen zijn op authentieke,
historische bronnen gebaseerd. Hierin is nauw samengewerkt met het Zeeuwsch Archief. Elk verhaal telt en krijgt hier een stem.
Prominente figuren zoals magistraat Cornelis Lampsins en admiraal Michiel de Ruyter komen uiteraard aan bod, maar het muZEEum laat ook de ervaringen zien van minder bekende personen. Zo maak je
via de gratis audio-tour ook kennis met de ambachtslieden die schepen bouwden, de zielenverkoopsters die de bemanning wierven en de vele vrouwen die betrokken waren bij de maritieme zakenwereld.
Daarnaast wordt de rol van Zeeland in de slavenhandel belicht. Leonora is een slaafgemaakte die weet te ontsnappen, ze vertelt je haar onwaarschijnlijke verhaal Het vernieuwde Maritiem Muzeeum
Zeeland biedt daarmee een bredere kijk op de geschiedenis dan voorheen. We bieden in de expositie ruimte voor reflectie en dialoog.
De collectie
Het muZEEum heeft zo´n 17.000 collectiestukken in beheer, de meeste in bruikleen. Voor de nieuwe exposities is er opnieuw bekeken wat wel, zo’n vijf procent, of niet geëxposeerd wordt. De overige
stukken worden bewaard in depots, waarvan je een mooie indruk krijgt op de schatzolder, het opnieuw ingerichte open depot van het
muZEEum. Nieuwe aanwinsten zijn bijvoorbeeld het scheepsbureau van Michiel de Ruyter, wat mee aan boord ging tijdens zijn reizen. Het bureau staat in de ruimte ‘Handelen’. Twee 'nieuwe’ sabels
zie je in de ruimte ‘Oorlog en kapen'. Eén een zeldzaam eresabel, uitgereikt aan de Vlissingse kapers Le Turcq en Jarry in 1782. Een ander sabel komt uit de collectie van het Rijksmuseum. Deze is
zeer waarschijnlijk buitgemaakt door Michiel de Ruyter in 1657 op het Franse schip Regina.
Het scheepsbureau in de ruimte ‘Handelen en smokkelen
Sabel van Vlissingse kapers
Rondleidingen
Met de gratis audiotour bleef je de tentoonstelling op een geheel vernieuwde manier. Het muZEEum heeft ook een team van gidsen, een rijke bron van kennis en anekdotes. Rondleidingen kun je boeken
in verschillende thema's als de maritieme geschiedenis van Vlissingen, het Zeeuwse slavernijverleden of kunst in de zeventiende eeuw.
Leuk voor kinderen
Kinderen vanaf vier jaar krijgen bij binnenkomst hun eigen monsterboekje. Hiermee kunnen ze de ´Ga mee naar zee!´ kinder-route in het museum volgen en leuke kijk- luister-, doe-en denkopdrachten
doen. In de expositie zelf kunnen kinderen zich uiteraard ook goed vermaken met alle interactieve spellen en digitale installaties die in elke ruimte wel aanwezig zijn.
North Sea Port Experience
Naast ‘Ga mee naar zee’ opent er ook een nieuwe expositie in de Pakhuizen, aan de achterzijde van het muZEEum. Daar stap je het heden en de toekomst van de veelzijdige haven van Vlissingen,
Terneuzen en Gent: de North Sea Port, in. Tijdens je bezoek aan deze ruimte zul je zelf ontdekken waarom North Sea Port behoort tot een van de grootste havens van Europa. Je bewondert er vele
scheepsmodellen. En ontdekt de innovatieve technologieën en praktijken die worden toegepast om de haven te laten floreren en tegelijkertijd te streven naar een duurzaam evenwicht.
Prijzen en openingstijden
Tickets voor kinderen zijn beschikbaar vanaf 6 euro, voor volwassenen vanaf 12 euro. Kinderen tot vier jaar krijgen gratis toegang. Wij adviseren iedereen zijn bezoek op www.muzeeum.nl te boeken.
Dit is voordeliger dan aan de kassa. En je bent zeker van toegang bij drukte. Het Maritiem Muzeeum Zeeland is van dinsdag t/m zondag geopend, tussen 10:00 en 17:00 uur. Tijdens schoolvakanties is
het muZEEum ook op maandag open.
Reactie schrijven