Ik herlas de GVR, de Grote Vriendelijke Reus van Roald Dahl. Je moet er niet aan denken als de taal en spraak van de hoofdpersoon (deze is namelijk nergens normaal) aangepast gaat worden.
Boeken © MultranetMedia
De Engelse uitgever vindt dat bepaalde woorden van Roald Dahl niet meer gepast zijn en verwijderd moeten worden uit de oorspronkelijke tekst. Blijkbaar schadelijk voor de moderne
kinderzielen en daardoor ook commercieel onaantrekkelijk!
De gerenommeerde schrijver voor jeugd en volwassenen Pim Lammers werd onlangs met de dood bedreigd voor wat ie in een roman schreef. Waarschijnlijk door iemand die geen letter van zijn werk
gelezen heeft. Ook in het nieuws de russificatie van delen van Oekraïne en de vervanging van de Russische schijfwijze van plaatsnamen in de Oekraïense schrijfwijze. De Nederlandse pers neemt dit
over.
Ik ben opgeleid tot bibliothecaris. Nu vinden de bibliotheken dat ze alles in hun collectie moeten opnemen dat een weerspiegeling is van het culturele veld : pluriformiteit, onafhankelijkheid,
authenticiteit, zijn belangrijke condities waar aan de collectie van openbare bibliotheken moeten voldoen. Dat was een jaar of 60 terug nog wel anders. De katholieken hadden hun eigen index van
verboden boeken. Om goed katholiek te zijn en te blijven moest het volk blijkbaar gevrijwaard worden van bepaalde literatuur.
Ook in het nieuws de afgelopen weken : Chatgpt : ChatGPT is een prototype van een chatbot met kunstmatige intelligentie, gespecialiseerd in het voeren van dialogen met een gebruiker. De
chatbot is een groot taalmodel met een zelflerend vermogen door kunstmatige intelligentie.Microsoft kan niet achterblijven en vergaloppeerde zich met haar chatbot.
Taal is dus niet zomaar iets!
Taal is blijkbaar iets veel geld mee te verdienen, maar vooral ook om voor uit te kijken, om bang voor te zijn.
Taal is blijkbaar een gevaarlijk instrument als het in verkeerde handen komt.
George Orwell beschreef het in zijn boek 1984 het gevolg van de taal in dictatoriale handen: het herschrijven van de geschiedenis. Zoals men pleegde te zeggen over de Sovjet unie : de toekomst
staat vast, de geschiedenis is permanent aan verandering onderhevig.
Het is dan ook een groot goed en groot genoegen dat we hier alles kunnen lezen, alles kunnen zien, alles kunnen luisteren wat we willen horen. Dat hoort bij onze liberale democratie en is ook
nodig om deze vitaal te houden. Taal en literaire ontwikkeling: absolute voorwaarde, zo belangrijk is het. Erasmus benadrukte dit al zo’n 500 jaar geleden. Hoe we dat weten? Omdat zijn
geschriften bewaard zijn gebleven en aan ons door worden gegeven.
Frans van Spaandonk
20 februari 2023
Reactie schrijven